Omurga tümörleri bel ağrısı, boyun ağrısı ve sırt ağrısının bir diğer nedenidir. Omurga tümörleri primer ve sekonder olmak üzere iki grupta incelenebilir. Primer tümörler omurgayı oluşturan yapıların hücrelerinden kaynaklanan tümörlerdir. Sekonder tümörler ise omurga dışından omurgaya yayılan metastatik tümörler denilen tümörlerden oluşurlar.Bir diğer sınıflandırma ise omurilik zarının dışında olanlar (ekstradural), omurilik zarı ile omurilik arasında olanlar (intradural ekstrameduller) ve omuriliğin içinde olan tümörler (intrameduller) şeklindedir.

Ekstradural tümörlerin yaklaşık olarak %90’ını metastatik tümörler oluşturmaktadır. Bir çok kanser tipi omurgaya yayılır ve kanserli hastaların %5-10’unda bulgu veren omurga metastazlarına rastlanır ve bu hastaların yaklaşık yarısında bacaklarda kuvvet kaybı geliştiği bildirilmiştir. Erişkinlerde omurgaya yayılım yapan tümörler en sık akciğer, meme, prostat, böbrek yada lenfoma’dan yayıldığı görülmüştür. Metastatik tümörler en çok 45-65 yaşları arasında ve erkeklerde daha sık görülür. Genellikle bu hastalarda bulgular istirahatla geçmeyen ağrı, güçsüzlük, idrar torbası ve kalın bağırsaklara ait fonksiyon bozuklukları, patolojik refleksler ve duyu bozuklukları görülebilir. Primer ekstradural tümörler ise tüm tümörlerin %0.4’ünü ve kemiğe ait tümörlerin %11’ini oluşturur. Bu tümörlere örnek olarak ise osteoid osteoma, osteoblastoma, osteokondroma, hemanjiom, anevrizmal kemik kisti, dev hücreli tümör, kordoma, soliter plazmasitom, osteosarkom, kondrosarkom gibi tümörler sayılabilir. Bu tümörlerin tanısında direk grafiler, omurga tomografileri ve omurga MRI’ı kullanılır. Tedavi cerrahi olarak çıkarılması ve tanıyı patolojik olarak kesinleştirme sonrası radyoterapi veya kemoterapidir.

İntradural ekstrameduller tümörler ise intradural yapılar olan meninksler, sinir kökleri, damarlar veya kalıntı ve metastatik tümörlerden oluşur. İntradural ekstrameduller yerleşim genellikle orta ve ileri yaşlı hastalardadır. Menengiomlarda çok belirgin bir kadın üstünlüğü vardır. Epandimomlar ve paragangliomalar erkeklerde biraz daha fazladır. Torakal bölge denilen sırt bölgesinde yerleşim bu tümörlerde en sıktır. İntradural ekstrameduller tümörlerin %90’ı iyi huyludur. En sık görülen tür sinir kılıfı tümörleridir. En çok spinal köklerin omuriliğe girişinde myelin kılıfından gelişen schwannomlara rastlanır. Diğer bir sinir kılıfı tümörü ise nörofibromlardır. Schwannomlara göre daha nadirdirler. Menengiomalar ise intradural ekstrameduller tümörlerin %25’ini oluştururlar. Orta ileri yaş ve kadınlarda çok daha sıktır. Olguların %9’unda birden fazla menenjiom olabilir. Diğer tümörler ise epandimomlar, astrositomalar, epidermoid kistler, dermoid kistler, nöroenterik kistler, araknoid kistlerdir.
İntradural ekstrameduller tümörlerin klinik bulgularına bakılınca her tümör çeşidi için değişmekle beraber, ilk görülen bulgu sinir basısından dolayı ağrıdır. Bunun dışında hareket güç kaybı, spastisite, duyu kayıpları, empotans, kabızlık, idrar retansiyonu, duyu kayıpları görülebilir. Tanı ve tedavi ekstradural tedavilerdeki ile aynıdır.

İntramedüller tümörler ise tüm santral sinir sistemi tümörlerinin %5-10’unu oluştururlar. Bununla beraber çocuklarda intradural spinal tümörlerin %55’ini intramedüller tümörler oluştururken, %45’ini intradural ekstramedüller tümörler oluşturur. Hem çocuklarda, hem yetişkinlerde intramedüller tümörlerin çoğunluğu iyi huylu tümörler olup tümörlerin 2/3’ü astrositoma veya ganglioglioma geri kalanlar ise epandimoma, miks glioma ve diğer nadir görülen tümörlerden oluşmaktadır. Yanlızca tümörlerin %9’u yüksek dereceli veya malign histolojiye sahiptir. Klinik olarak en sık ağrı ve kuvvet kaybıdır, ağrı genellikle yaygın olup nadiren bölgesel olabilir. Bazı hastalarda karın ağrısı ön planda olabilir. Çocuklarda beceriksizlik, güçsüzlük, düşme atakları, şeklinde kuvvet kayıpları sıktır. Çocuklardaki bir diğer yakınma ise omurgada meydana gelen eğriliktir (skolyoz). bir diğer bulguda hidrosefali olabilmektedir. Tanı ve tedavi diğerleriyle benzerdir.

Kaynak

Türk Nöroşirürji Derneği Yayınları, Temal Nöroşirürji Kitabı